CHAU DOC - Cochinchina

3699 pagtan-aw

MARCEL BERNANOISE¹

I. Geograpiya sa Katukman

Nahimutang sa amihanan-kasadpan sa Cochin-China, ang lalawigan sa Chaudoc Ang Châu Đốc] nahigot sa amihanan ug sa kasadpan sa Gingharian sa Cambodia, sa habagatan, sa mga lalawigan sa Hatien [Hà Tiên] ug Rachgia [Rạch Giá], ug sa silangan, sa mga lalawigan sa Longxuyen [Long Xuyên] ug Tanan [Tân Usa].

KAHULOGAN

Kini nga lalawigan, nga adunay gibana-banang 275.876 ektarya, giumol sa usa ka dako nga kapatagan, nga adunay usa ka taas nga lebel sa pito ka mga bukid, diin ang kinatas-an nga punto mao ang Dakong Cam [Núi Cấm] (880m), sa gilay-on nga 40km gikan sa punoan nga lungsod. Sa diha nga duol nga punoan sa punoan nga lungsod, mao ang Dakong Sam [Núi Sam], usa ka labi ka gamay nga bukid, 232 metros ang gitas-on, sa kinatumyan sa diin gitukod ang usa ka sanatorium sa 1896.

HYDROGRAPHY

Ang duha ka sanga sa suba sa Mekong nag-agos sa tibuuk nga gilapdon sa lalawigan, nga adunay duha usab ka punoan nga kanal, ang Vinh Te Ang [Vĩnh Tế] kanal magsugod gikan sa Chaudoc [Châu Đốc] nag-agos 900m gikan sa kung diin nag-apil kini sa Bassac [Bassac] nga suba, sa amihanan sa lungsod, dayon nagpadayon padulong sa silangan, tabok sa dako kaayo nga kapatagan sa Jones, moagi sa taliwala sa duha ka mga bukid, ang Dakong Cau [Núi Cậu] ug ang Dakong Tabec [Núi Ta Béc], ug natapos sa baryo sa Chen Thanh. Ang Vinh Usa ka Ang [Vĩnh Usa ka] kanal nagsumpay sa Bassac [Bassac] suba nga adunay usa ka sanga sa Mekong [Mê Kông] suba, sugod sa Phumsoai [Phum Soài], natapos kini sa baryo sa Dugay nga Phu [Long Phú], 100m gikan sa merkado sa Tanchau [Tân Châu]. Kini 17km ang gitas-on ug 15 metros ang gilapdon.

Climate

Ang klima sa Chaudoc Ang Châu Đốc] medyo himsog, ug ang temperatura magkalainlain tali sa 18 ug 26 degree centigrade. Kini adunay kanunay nga ting-ulan gikan sa Mayo hangtod Oktubre.

RUTOT

Ang probinsya intersected sa usa ka network sa mga ruta, nga gilangkuban sa mga ruta sa kolonyal nga gikan Chaudoc [Châu Đốc] hangtod Longxuyen [Taas nga Xuyên] (wala pa gibuksan ang trapiko), ang Chaudoc [Châu Đốc] hangtod Hatien [Hà Tiên] nga ruta, ug mga agianan sa probinsya gikan sa Chaudoc [Châu Đốc] hangtod Tinhbien [Tịnh Biên], ug gikan sa Chaudoc [Châu Đốc] hangtod Tanchau [Tân Châu]. Ang punoan nga lungsod 177km gikan sa Pnom Penh [Pnôm Pênh], 127km gikan sa Hatien [Hà Tiên], 112km gikan sa Bockor, ug 270km gikan sa Saigon [Sài Gòn]. Kung ang Longxuyen [Long Xuyên] sa Sadecki Gibuksan ang ruta [Sa Đéc], Saigon Ang Sài Gòn] mahimo ra nga 225km gikan sa punoan nga lungsod.

II. Geograpiya sa Administratibo

Ang lalawigan sa Chaudoc Ang Châu Đốc] gibahin sa 12 kanton, nga naporma sa 4 nga mga distrito sa administratibo, sa ulohan niini gibutang ang usa ka lumad nga tigdumala sa administrasyon. Ang upat ka mga distrito mao:

ang delegasyon ni Chauphu [Châu Phú];
kana nga Tanchau [Tân Châu];
kana nga Tinhbien [Tịnh Biên];
kana nga Triton [Tri Tôn].

III. Geograpiya sa Ekonomiko

AGRICULTURE

Ang probinsya mahimong bahinon sa duha ka bahin, ang ubos nga namakak nga mga distrito ug ang mga bukirang mga distrito. Ang bugas ug mais nahimo nga punoan nga panguma,

a) Bugas: Ang bugas nga gipatubo sa Chaudoc Ang Châu Đốc] adunay lainlaing klase: bugas "sa panahon" "sayo" nga bugas, "ulahi" nga bugas ug "bugnaw". Ang bugas nga "sa panahon", o lua-mua, parehas nga gipatubo sa ubang mga lalawigan sa Cochin-China. Ang kini nga bugas mahimo nga itanom sa distrito sa lYiton, tungod kay kini nga yuta wala gibaha sa suba sa Mekong. Ang "flottant" nga bugas, o lua-sa, nga gi-import gikan sa Siam mga 12 ka tuig ang milabay, adunay ubay-ubay nga mga matang, nga gitudlo sa mga espesyal nga ngalan nga may kalabotan, bisan sa nasud nga gigikanan, o ang dagway sa lugas, o panahon sa pagpamulak. o sa iyang pagkahamtong. Ang pagkatalagsaon sa kini nga bugas mao nga kini sa dili madugay isibya nga wala’y uban nga pagtrabaho kay sa pagsunog sa mga sagbot sa uma sa wala pa pugas. Wala’y yuta sa Chaudoc Ang [Châu Đốc] tinuod nga nahiangay sa pagtubo sa "sayo" nga bugas, o lua-som, nga gitawag nga kolektibo Duha Ba Trang [Lụa Bà Trăng]. Ang pagtikad sa kini nga bugas gisulay lamang dayon sa pagkahuman sa baha. Ang "Late" nga bugas, o lua-gian, gipatubo usab sa mga distrito nga gipailalom sa tinuig nga pagbaha, sa panahon nga sila nahinabo.

b) Mais: Pagkahuman sa bugas humay, ang pagpananom og mais mao ang labing makapaikag. Gitanom kini labi pa o dili kaayo sa bisan diin, apan panguna sa mga distrito sa Tanchau [Tân Châu] ug Chau Phu [Châu Phú].

INDUSRI

Adunay duha ka makina sa decortication sa Chaudoc [Châu Đốc], apan kini wala molihok sulod sa usa ka tuig tungod sa dili maayo nga ani. Adunay usa ka pabrika sa kuryente sa ilawom sa direkta nga pagdumala sa Chau Phu [Châu Phú] (ang punoan nga lungsod) nga adunay binulan nga kapasidad nga 4.000kw nga gahum. Ang industriya nga seda gidala sa mga distrito sa Tanchau [Tân Châu] ug Triton [Tri Tôn]. Adunay 180 nga mga nursery sa sutla nga sutla, 43 nga nagpalihok nga mga galingan, ug 41 nga paghugas sa trabaho Tanchau [Tân Châu]. Hapit tanan nga maayong buhaton sa mga taga-Cambodia sa Triton [Tri Tôn] lahi nga mga bulok nga seda ug paghimo og seda sa limitado nga kantidad alang sa ilang kaugalingon nga paggamit. Nagtrabaho sila nga wala’y trabaho ug wala’y pamaagi, ug ang seda dili maayo nga kalidad, nga wala’y kapuslanan ang komersyo. Bisan pa, gipakita nila sa tinuig nga patas sa Hanoi ang daghang mga panapton nga gihimo nila, nga adunay kalampusan. Adunay pipila nga mga kwerdas sa granite Dakong Sam [Núi Sam], nagtrabaho sa pipila nga mga kolonista, ug mga kontraktor sa China ug Annamite. Adunay daghang mga buhat sa indigo nga duol Tanchau [Tân Châu]; ang indigo maayong kalidad apan dili maayo nga giandam. Ang mga nati nga nagpuyo sa mga pangpang sa kanal sa Vinh Te [Vĩnh Tế] maghimo nga mga banig ug mga sako (dem ug caron). Gihimo lamang kini sa mga babaye, apan ang industriya lagmit nga mamatay tungod sa kamatuoran nga ang mga ihalas nga mga pagdakup nagkakubus, labi nga nahawan ang yuta.

Pagpangisda

Ang labi nga bahin sa populasyon sa probinsya gisakop sa pangisda. Dili ra ang mga isda sa sapa, kundi usab sa mga pool, pond sa isda ug mga pits sa isda. Gibaligya ang mga isda nga presko, uga ug asin. Daghang mga klase nga isda ang gigamit sa pag-andam sa nuoc-mam, mam, ug lana; ang uga ug salted nga isda gi-export sa China ug Singapore.

PAGPADAYAG

Pagpangayam sa Chaudoc Ang Châu Đốc] angay nga espesyal nga paghisgot. Ang bukirong distrito, mga 17km gikan sa punoan nga lungsod, padulong Triton, puno sa dula. Adunay mga tigre, tigre-pusa, ihalas nga iring, panthers, stags, wild boar, ug uban pa Hares, partridges ug ihalas nga mga langgam daghan. Ang mga taga-Cambodia maayo nga mangangayam. Ang mga residente sa usa ka baryo kanunay nag-organisar og mga battu. Kung ang usa ka taga-Cambodia mao ang mapahitas-on nga tag-iya sa usa ka riple, dali siya nahimo nga usa ka maayo kaayo nga shot.

Commerce

Chaudoc Ang Châu Đốc] usa ka maayong merkado alang sa mga produkto sa Cambodia. Ang mga merkado sa Chaudoc [Châu Đốc], Tanchau [Tân Châu], Tinhbien [Tịnh Biên] ug Triton Ang [Tri Tôn] nagadugang adlaw-adlaw. Adunay usa ka aktibo nga pamatigayon sa Chaudoc [Châu Đốc] sa mga baka, lugas ug seda. Ang mga gamit gikan sa China nakit-an ang pagbaligya sa mga natives sa interior sa lalawigan. Kinahanglan usab nga gihisgutan nga ang mga butang gikan sa Tonkin nakakaplag usa ka andam nga 'pagbaligya sa Chaudoc [Châu Đốc], maingon man sa ubang mga lalawigan.

PAGDILI TU Thu
1 / 2020

PAHINUMDOM:
1: Marcel Georges Bernanoise (1884-1952) - Ang Painter, natawo sa Valenciennes - ang kinatumyang rehiyon sa Pransya. Sumaryo sa kinabuhi ug karera:
+ 1905-1920: Nagtrabaho sa Indochina ug nagdumala sa misyon sa Gobernador sa Indochina;
+ 1910: Magtutudlo sa Far East School sa Pransya;
+ 1913: Pagtuon sa mga katutubong arte ug pagmantala sa daghang mga artikulo sa scholar;
+ 1920: Mibalik siya sa Pransya ug nag-organisar og mga exhibit sa arte sa Nancy (1928), Paris (1929) - mga painting sa talan-awon bahin sa Lorraine, Pyrenees, Paris, Midi, Villefranche-sur-mer, Saint-Tropez, Ytalia, ingon man pipila ka mga souvenir gikan sa Malayong Sidlakan;
+ 1922: Pagmantala sa mga libro bahin sa Mga Pandekorasyon sa Tonkin, Indochina;
+ 1925: Nakadaog usa ka bantog nga premyo sa Colonial Exhibition sa Marseille, ug nakigtambayayong sa arkitekto sa Pavillon de l'Indochine aron makahimo usa ka hugpong sa sulud nga mga butang;
+ 1952: Namatay sa edad nga 68 ug gibilin ang daghang mga pintura ug litrato;
+ 2017: Ang iyang paghanas sa painting nga malampuson nga gilansad sa iyang mga kaliwatan.

mga pakisayran:
◊ Basahon “LA PAGSUSI”- Marcel Bernanoise - Hong Duc [Hồng Đức] Mga Publisher, Hanoi, 2018.
◊ wikipedia.org
◊ Gibag-o ug gi-italicized Vietnamese nga mga pulong ang gilakip sa sulod sa mga marka sa kinutlo - nga gilatid ni Ban Tu Thu.

TAN-AWA ANG DUGANG:
◊ CHOLON - La Cochinchine - Bahin 1
◊ CHOLON - La Cochinchine - Bahin 2
◊ SAIGON - La Cochinchine
◊ GIA DINH - La Cochinchine
◊ BIEN HOA - La Cochinchine
◊ THU DAU MOT - La Cochinchine
◊ AKONG KATAWHAN - La Cochinchine
◊ TAN AN - La Cochinchine
◊ COCHINCHINA